Ai đã từng đến du lịch ở vùng đồng bằng sông Cửu Long có lẽ sẽ không thể bỏ qua một điểm hành hương nổi tiếng: Tắc Sậy. Từ những năm của thập niên 1980 trở đi, hằng năm cứ vào ngày 11–12/3 dòng người lương giáo từ các nơi tuôn về Tắc Sậy, trên nhiều chiếc xe đò chở khách người ta còn có thể thấy hình một vi linh mục mặt vuông chữ điền rất dễ mến. Họ đến Tắc Sậy để làm gì vậy? Thưa để kỷ niệm lễ giỗ của một vị linh mục có tên là Phanxicô Xaviê Trương Bửu Diệp.
Đôi dòng tiểu sử
* Cha Phanxicô Trương Bửu Diệp sinh ngày 1-1-1897, được Cha Giuse Sớm
rửa tội ngày 2-2-1897 tại họ đạo Cồn Phước, làng Tấn Ðức, nay thuộc ấp Mỹ Lợi,
xã Mỹ Luông, Chợ Mới, Tỉnh An Giang.
* Cha ngài là Micae Trương Văn Đặng (1860-1935), mẹ ngài là Lucia Lê Thị
Thanh. Gia đình sinh sống tại họ đạo Cồn Phước.
* Năm 1904, lúc ngài lên 7 tuổi thì mẹ mất. Theo cha, gia đình dời lên
Battambang, Campuchia, sinh sống bằng nghề thợ mộc. Tại đây, thân phụ ngài tục
huyền với bà Maria Nguyễn thị Phước, sinh năm 1890, quê quán họ Mỹ Luông, Chợ
Mới, An Giang. Kế mẫu đã sinh cho ngài người em gái tên là Trương thị Thìn
(1913), hiện còn sống tại họ đạo Bến Dinh, xã Tân Hoà, huyện Thanh Bình, tỉnh
Ðồng Tháp.
* Năm 1909, cha Phêrô Lê Huỳnh Tiền cho ngài vào tiểu chủng viện Cù lao
Giêng, xã Tấn Mỹ, Chợ Mới An Giang. Mãn tiểu chủng viện, ngài lên đại chủng
viện Nam Vang, Campuchia (lúc đó các họ đạo khu vực đồng bằng sông Cửu Long
trực thuộc giáo phận Phnom Penh, Campuchia).
* Năm 1924, sau thời gian tu học, ngài được thụ phong linh mục tại Nam
Vang, thời Ðức cha GB. Chabalier. Lễ vinh quy và mở tay được tổ chức tại nhà
người cô ruột là bà Sáu Nhiều, tại họ đạo Cồn Phước.
* Năm 1924-1927, được bề trên bổ nhiệm làm cha phó họ đạo Hố Trư, một họ
đạo của người Việt Nam sinh sống tại tỉnh Kandal, Campuchia.
* Năm 1927-1929, ngài về làm giáo sư tại tiểu chủng viện Cù lao Giêng.
Sống chết vì đoàn chiên
Tháng 3 năm 1930, ngài về
nhậm họ đạo Tắc Sậy. Trong những năm làm cha sở, ngài quan hệ, giúp đỡ, thành
lập nhiều họ đạo vùng phụ cận như: Bà Ðốc, Cam Bô, An Hải, Ðầu Sấu, Chủ Chí,
Khúc Tréo, Ðồng Gò, Rạch Rắn.
Theo lời kể của ông Giacôbê Huỳnh Văn Lập 76t, ngày xưa là chú bé giúp
lễ ở với cha (ông Ba Lập hiện vẫn còn sống ở tại Tắc Sậy) thì cha Diệp rất hiền
nhưng khi giảng thì có lúc giọng cha rất hùng hồn mạnh mẽ, có lúc lại rất êm
đềm. Cha cũng rất thương người nghèo: ông còn nhớ khi có những người nghèo đói
bất kể lương giáo hay người lỡ đường cha đều kêu vào rồi mở lẫm lúa cho họ lấy
lúa đem ra xay giã lấy gạo (vì lúc đó không có nhà máy xay lúa như bây giờ).
Hoàn cảnh xã hội nhiễu
nhương vì chiến tranh giữa Nhật và Pháp, dân chúng nhiều người di tản. Cha bề
trên địa phận Phêrô Trần Minh Ký ở Bạc Liêu kêu gọi ngài lánh mặt; người Pháp 3
lần đem xe đến rước, khuyên ngài tạm lánh khi nào tình hình yên ổn thì trở về
họ đạo, nhưng ngài trả lời: “Tôi sống giữa đoàn chiên và nếu có chết cũng giữa
đoàn chiên. Tôi không đi đâu hết.”
Ngày 12-3-1946, ngài bị
Nhật bắt cùng với trên 70 người giáo dân tại họ Tắc Sậy, tất cả bị lùa đi và
nhốt chung tại lẫm lúa của ông giáo Sự ở Cây Dừa. Cũng theo lời kể của ông Ba
Lập thì họ chất rơm chung quanh tính đốt tất cả, nhưng cha Diệp đứng ra tranh
đấu cho dân, đồng thời an ủi những người cùng bị giam. Cha khuyên giáo dân ăn
năn tội và giải tội cho họ. Cha bị mời đi làm việc 3 lần và lần thứ ba thì
không thấy trở về nữa. Sau khi cha bị mời đi lần thứ ba bổn đạo thấy cửa lẫm để
mở ngỏ và họ đã trốn thoát.
Sau đó vài ngày giáo dân đã tìm thấy xác ngài từ một cái ao của ông giáo Sự,
với vết chém sau ót ngang mang tai và thân xác trần trụi như Chúa Giêsu trên
thập giá.
Thi hài ngài được vớt lên và
chôn cất trong phòng thánh nhà thờ Khúc Tréo. Ðến năm 1969, hài cốt ngài được
di dời về nhà thờ Tắc Sậy, nhiệm sở của ngài thi hành chức vụ chủ chăn trong 16
năm. Ngôi nhà mồ của ngài hiện nay, được trùng tu và khánh thành ngày 4-6-1989.
Ngài là cha sở thứ nhì của họ đạo Tắc Sậy.
CHUYỆN MỘT SỐ PHÉP LẠ CỦA CHA BỬU DIỆP .
Hiện nay , tuy Giáo Hội
Công Giáo chưa xét phong Thánh cho Cha Bửu Diệp , nhưng trong lòng nhiều tín
hữu Công Giáo , kể cả một số người thuộc các tôn giáo khác , đã coi Cha như một
vị Thánh , vì rất nhiều người khấn xin với Ngài và được Ngài ban cho như ý .
Tại các nhà thờ Công Giáo trong nước , rất nhiều giáo dân xin lễ tạ ơn Ngài .
Đặc biệt , nhiều người không phải tín đồ Thiên Chúa Giáo cũng rất kính mến ,
tin tưởng ở Ngài . Những tấm bảng tạ ơn Cha Phanxicô Trương Bửu Diệp được gặn
trên tường trong căn phòng nguyện tại nhà thờ Tắc Sậy nhiều không biết bao
nhiêu mà kể .
Theo chúng tôi được biết
, ở bên Mỹ , cụ Joan Baotixita Võ Hữu Hạnh , một nhà văn lớn tuổi , đã sáng lập
" Hội những người con của Cha Trương Bữu Diệp " . Theo cụ , Cha
Trương Bữu Diệp đã ban phép lạ cho nhiều người , cả lương cũng như giáo . Sau
đây là một số chuyện về các phép lạ đó , bởi vậy tiếng tăm về Ngài ngày càng
lừng lẫy .
Chuyện Gia Đình Ông Lâm Ở Lâm Đồng , Đà Lạt .
Ông bà Lâm không phải tín
đồ Thiên Chúa Giáo và chuyện này đã diễn ra năm 1977 , do chính ông Lâm kể cho
ông Ngọc Quang nghe , ông Ngọc Quang ghi lại trên tập san Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp
, do cụ Võ Hữu Hạnh chủ trương .
" Bà Lâm bị bệnh
viêm ruột và đau dạ dày từ lâu , bệnh đã trở thành vô phương cứu chữa . Bác sĩ
tại các bệnh viện ở Sài Gòn đều bó tay . Ông Lâm đành đưa vợ từ Sài Gòn về Lâm
Đồng để bà sống những ngày cuối cùng của mình .
Giữa lúc gia đình vừa đưa
bà Lâm về tới nhà thì có một vị khách đi đường xa , xe bị hư , trong khi chờ
tài xế sửa , ghé vào thăm . Khách là một người cao lớn , khỏe mạnh , gương mặt
chử điền , hàm râu cánh én , vẻ người phúc hậu với bộ áo dài đen của Linh Mục .
Ông Lâm vốn tính tình hiền lành
, thường rất tôn trọng các vị tu hành , dù lương hay giáo . Mặc dù nhà đang bận
rộn vì vợ bệnh nặng nhưng ông cũng lịch sự tiếp đón khách . Vị Linh Mục tinh ý
hỏi tại sao nét mặt gia chủ có vẻ buồn rầu . Ông Lâm nói thật là vợ bị bệnh
nặng , mới đưa từ Sài Gòn về nhà chờ chết . Vị Linh Mục nói rằng lúc trước mình
cũng bị bệnh nặng như vậy , nhờ một ông bác sĩ tên Hữu cho uống loại thuốc này
khỏi bệnh , bây giờ còn dư lại mấy viên . Cha lấy trong túi áo ra 3 viên thuốc
trao cho ông Lâm và dặn chiều cho bà uống 1 viên , tối lúc 10 giờ 1 viên và
sáng hôm sau 1 viên nữa , thế nào cũng khỏi . Ông Lâm tuy không tin lắm nhưng
trong lúc tuyệt vọng , ai bảo sao cũng đành nghe vậy . Giữa lúc ấy người tài xế
vào thưa xe đã sửa xong , vị Linh Mục bèn từ giã chủ nhà ra đi . Chủ nhà cảm ơn
Cha và hỏi cho biết Cha ở đâu , vị Linh Mục nói mình trông coi xứ đạo Tắc Sậy ,
tỉnh Bạc Liêu .
Sau khi uống viên thuốc
thứ nhất vài giờ , bà Lâm cảm thấy bớt đau , trong mình dễ chịu , biết đói ,
thèm ăn và ngủ ngon . Buổi tối , khoảng chừng 10 giờ , tự nhiên bà thức giấc và
nhớ lời Cha dặn , bèn uống thêm viên thuốc thứ hai . Sáng hôm sau thức dậy , bà
thấy trong người khỏe khoắn , không còn mệt mỏi và đau đớn như trước . Bà sung
sướng báo tin cho chồng hay . Ông Lâm mừng quá bèn đem viên thuốc còn lại đến
các tiệm để làm mẫu , mua thêm cho chắc ăn . Nhưng ông đi khắp nơi , kể cả các
tiệm thuốc Tây lẫn thuốc Bắc , song chẳng ai biết đó là thuốc gì . Ông đành trở
về , cho bà uống nốt viên còn lại và định có dịp sẽ xuống Minh Hải { năm 1977 ,
hai tỉnh Bạc Liêu và Cà Mau sát nhập lại với nhau thành tỉnh Minh Hải } thăm
Cha và nhờ Cha nói với ông " bác sĩ Hữu " bán thêm giúp .
Muốn đi từ Lâm Đồng xuống Cà Mau
thì phải về Sài Gòn , xuống Cần Thơ , qua Sóc Trăng rồi mới tới Bạc Liêu , và
Hộ Phòng là thị trấn của huyện Giá Rai , tỉnh Bạc Liêu , cách thị xã Bạc Liêu
37 cây số , nơi có nhà thờ Tắc Sậy . Việc giao thông lúc ấy rất khó khăn , phải
xếp hàng từ khuya ở Bến Xe Miền Tây để mua vé xe , có khi xếp hàng cũng không
mua được vé , đường đi lại lồi lõm , hết sức cực khổ . Bà Lâm mới khỏi bệnh ,
khó chịu đựng nổi với những chiếc xe cà rịch cà tàng , cổ lỗ đó . Đang lúc ông
Lâm lo âu thì có người cháu làm trong cơ quan nhà nước đến chơi , cho biết anh
ta sắp đi công tác tại Minh Hải để giao dịch mua lương thực cho tỉnh . Ông Lâm
mừng quá , bèn nói với cháu cho đi nhờ xe xuống Tắc Sậy , tiền xăng ông chịu .
Người cháu nhận lời vì nhà thờ Tắc Sậy nằm ngay trên đường Bạc Liêu đi Cà Mau
và cách thị xã Cà Mau khoảng 20 cây số , anh ta chở Chú , Thím tới Tắc Sậy rồi
xuống Cà Mau không có gì khó .
Khi qua Bạc Liêu , xuống
tới thị trấn Hộ Phòng . Nhà thờ Tắc Sậy nằm cách chợ Hộ Phònh khoảng 1 cây số ,
ở phía bên trái . Ông bà Lâm không thể ngờ được nơi ở của vị Cha sứ ân nhân lại
nhỏ như vậy . Đó là ngôi nhà thờ mái lợp tôn , vách ván , xiêu vẹo trông rất
tiêu điều . Đất nhà thờ rộng mênh mông nhưng chung quanh toàn đồng ruộng , dân
cư thưa thớt.
Chiếc sân đất của nhà thờ không
có cổng . Vợ chồng ông Lâm xuống xe , đi vô . Một ông lão bộc { thường gọi là
ông Từ } đang quét trên sân . Trông thấy khách lạ , ông Từ có vẻ ngạc nhiên vì
ít khi có khách phương xa đến thăm ngôi nhà thờ này . Ông Lâm nói muốn gặp Cha
sở , ông Từ mời vào bên trong rồi mời Cha .
Một lát sau , vị Linh Mục
ra , Ngài cho biết Ngài là Linh Mục Phêrô Nguyễn Ngọc Tỏ , Cha sở họ đạo Tắc
Sậy . Ông bà Lâm rất ngạc nhiên , vị Linh Mục này trông không giống vị Linh Mục
đã cho thuốc một chút nào hết , mà sao 2 vị đều tự nhận mình là Cha sở họ đạo
Tắc Sậy ? . Ông Lâm bày tỏ sự tình và kể mình đã gặp 1 vị Linh Mục cao lớn ,
tóc ngắn , gương mặt chữ điền , hàm râu cá chốt . Cha Tỏ mĩm cười , không lấy
gì làm lạ , bèn dẫn vợ chồng ông Lâm qua phía bên hông nhà thờ , tới ngôi mộ
của Cha Diệp . Vừa nhìn thấy tấm hình trên bia mộ , tự nhiên ông Lâm quỳ phục
xuống và quả quyết đây chính là vị ân nhân đã cho thuốc , cứu bà Lâm khỏi bệnh
. Bà Lâm cũng quỳ xuống tạ ơn Ngài . Ông bà là người bên lương , không biết lảm
dấu Thánh Giá .
Lúc ra về , ông bà Lâm
gửi Cha sở 1 số tiền nho nhỏ để giúp nhà thờ , vì lúc ấy si cũng nghèo , ông bà
không có nhiều . Có lẽ ông bà Lâm là những người đầu tiên đã giúp nhà thờ từ
năm 1977 " .
Chuyện Bức Ảnh Đẫm Máu .
Sau đây là nguyên văn bức thư của GS Trần Anh Linh gửi cho cụ Võ Hữu
Hạnh , nói về bức ảnh đẫm máu . Xin ghi chú thêm rằng chuyện này xảy ra khoảng
2 năm { 2008 } và hiện nay Linh Mục Gioan Minh vẫn còn ở tại nhà thờ Hiển Linh
đường Ngô Tất Tố thuộc giáo phận Thị Nghè . Ngài nổi tiếng về việc khấn nguyện
Đức Mẹ giùm những người bệnh tật kết quả rất tốt .
Sau đây là bức thư của GS Trần Anh Linh :
" Anh Hạnh thân mến .
Tôi xin gửi tặng anh món quà quý giá mà Cha Diệp đã ban cho tôi qua Cha
Gioan Minh : Cha Diệp đã thực hiện 1 phép lạ nhãn tiền là dùng chính tấm ảnh mà
chúng ta đã cho họa sĩ Đại Hàn ở khu Phúc Lộc Thọ vẽ rồi in ra nhiều ấn bản ,
vừa làm thành sách , vừa in thành ảnh gởi tặng và bán khắp nơi .
Tấm ảnh đó đã đổ máu đào lênh láng từ vết chém bằng đao kiếm đứt cổ ,
máu Cha đã đổ ra thấm ướt làm mờ hàng chữ Trương Bửu Diệp bên dưới .
Câu chuyện xảy ra như sau : Một hôm Cha Gioan Minh vào nhà sách Đức Mę
Hằng Cứu Giúp ở đường Kỳ Đồng và chọn mua 1 tấm ảnh của Cha Diệp mà Cha đã nghe
có nhiều phép lạ . Cô bán hàng dùng giấy báo gói bức ảnh có đóng khung sẵn trao
cho Cha Minh , Cha Minh về đến nhà , tính mở ra để treo lên tường thì 1 ơn lạ
đã xảy ra là máu tươi từ cổ bức ảnh tuôn trào ra thấm ướt cả tờ báo gói bức
tranh .
Cha Minh kinh ngạc bèn cho đó là 1 dấu chỉ quan trọng , nên đã gói lại cẩn thận
và lặng lẽ đem lên Tòa Tổng Giám Mục Sài Gòn trình với Đức Cha Phạm Minh Mẫn .
Theo Cha Minh cho biết thì tấm ảnh thấm máu này đã được gửi qua để Tòa Thánh
xét nghiệm , hy vọng rằng đã đến lúc Tòa Thánh cho lập Ban Điều Tra , tìm hiểu
về các ơn lành Cha Diệp đã làm , mà việc lạ lùng làm cho máu đào từ vết cổ đổ
ra sẽ là 1 trong những chứng cớ để Tòa Thánh có thể tôn phong Chân Phước cho
Cha .
Chuyện Ông Chủ Thầu Vật Liệu Xây Dựng .
Từ những năm thuộc thập
niên 1980 trở về sau , hằng năm cứ vào các ngày 11 - 12/03 dương lịch , dòng
người lương , giáo từ các nơi lại đổ về Tắc Sậy . Trên những chiếc xe đò chở
khách , người ta có thể thấy hình một vị Linh Mục mặt vuông chữ điền rất dễ mến
. Họ xuống đễ dự lễ giỗ của Cha Phanxicô Xaviê Trương Bữu Diệp .
Ông Phước , người trông coi phần
mộ của Cha Diệp tại nhà thờ Tắc Sậy , kể lại câu chuyện sau đây vào 1 buổi trưa
tháng 04/2010 như sau :
" Vào khoảng những năm đầu thập niên 1980 , bờ kinh cạnh khu nhà
thờ này còn là 1 bãi đất trống , làm nơi ghe và xe cộ dừng lại đổ hàng . Nửa
đêm , có 1 ông chủ ghe chở đầy vật liệu xây dựng như gạch , cát , xi măng ....
đậu bên bờ kinh . Ông bỗng trông thấy vị khách mặc áo dài đen theo kiểu nhà
dòng từ trên bờ bước xuống . Vị khách tự xưng mình là Cha xứ nhà thờ Tắc Sậy ,
muốn mua hết các vật liệu trên ghe để xây lại nhà thờ . Giá cả xong xuôi , chủ
ghe đồng ý bán và hẹn hôm sau sẽ cho công nhân đem hàng lên xong ông sẽ nhận
tiền .
Sáng hôm sau , trước khi giao hàng , chủ ghe lên nhà thờ định gặp Cha xứ
để biết chỗ cho công nhân xếp hàng . Đến khi gặp Linh Mục Phêrô Nguyễn Ngọc Tỏ
, ông rất ngạc nhiên , từ giọng nói cho đến gương mặt , thân hình vị Linh Mục
này không giống với vị khách có ria mép hôm trước 1 chút nào cả . Cha Tỏ nói :
" Tôi hiểu , đó chính là linh hồn Cha sở Phanxicô Trương Bữu Diệp đấy . Ý
Ngài muốn xây lại nhà thờ nên hiện ra như vậy " . Cha kể cho ông chủ thầu
nghe các chuyện linh ứng của Cha Bữu Diệp rồi nói : " Ý tôi cũng muốn xây
lại ngôi nhà thờ cho đàng hoàng nhưng họ đạo nghèo , chưa đủ tiền . Thôi thì
đành cáo lỗi với ông và hēn khi khác " . Ông chủ thầu nói : " Cha
Diệp đã linh ứng như vậy thì con không dám lấy tiền . Mặc dầu con là người bên
lương nhưng con xin hiến tất cả các vật liệu trên ghe để nhà thờ xây sửa lại ,
không nhận 1 đồng nào cả " . Ông chủ thầu lập tức cho người khuân gạch ,
cát , xi măng từ dưới ghe lên rồi đi , ngay cả tiền công bốc xếp của các công
nhân ông cũng tự trả , không để nhà thờ phải trả .
Không ngờ từ lúc đấy ông
chủ ghe buôn bán ngày càng phát đạt . Ông cho rằng mình được Cha Diệp phò hộ
nên mỗi lần đi qua Hộ Phòng ông thường quay lại nhà thờ Tắc Sậy để tạ ơn Cha
" .
Cũng theo ông Phước ,
những chuyện linh ứng của Cha Diệp ngày một lan rộng . Từ đó về sau , khách
thập phương kéo về nườm nượp để cầu xin Cha ban ơn lành . Nhất là các nghệ sĩ
cải lương nổi tiếng , rất nhiều người xuống , họ cầu xin Cha chuyện này chuyện
khác và ai cũng được toại nguyện . Lời nguyện đắc thành , họ đến đền ơn Cha ,
người thì ghế đá , người thì vật dụng dùng cho nhà thờ , người thĩ tiền bạc
........... , nhiều không sao kể xiết . Cứ thế , vào những ngày cuối tuần hoặc
trong dịp lễ giỗ Cha { 12/03 dương lịch } , khách thập phương kể cả trong nước
cũng như ngòai nước về kính viếng Cha đông như trẩy hội . Có nhiều người đem
theo cả những chai nước La Vie đến để bên cạnh mộ , cầu nguyện trước khi mang
về cho người trong gia đình . Nhưng cũng có những người tin tưởng đến độ cầu
nguyện trong nhà thờ , trước mộ Cha chưa đủ , họ còn hỏi thăm , tìm đến chiếc
ao nhỏ của gia đình ông giáo Sự ngày xưa để chiêm ngưỡng nơi Cha đã bị sát hại
.
Điều lạ lùng hơn nữa là
theo như lời của vị Cha xứ hiện nay là Linh Mục Phaolô Nguyễn Thanh Bình , thì
có tới 70% khách thäp phương cuộng Giá Rai kính ngưỡng Cha Diệp là người ngoại
đạo hoặc Việt Kiều từ nước ngoài về . Có những người chưa về nhưng đã "
nghe nói " tới sự linh ứng của Cha nên đã gởi tiền về giúp nhà thờ xây
dựng được 1 cơ ngơi lớn lao như ngày nay , khả dĩ có thể đón tiếp bất cứ nhóm
hành hương nào dù đông bao nhiêu , họ đều có chổ nghỉ ngơi đàng hoàng mà không
cần phải đóng góp gì cả .